Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen

MAATSCHAPPELIJK VERANTWOORD ONDERNEMEN (M.V.O.)

De media, bedrijven en overheid hebben het in deze tijden van financiële crisis, onzekerheid en wantrouwen, veel over "sustainability" of “maatschappelijk verantwoord ondernemen”. Afval recycleren, boompjes planten, met de fiets naar het werk en zonnepanelen leggen, de “stakeholders” tevreden houden en op een eerlijke manier zaken doen.

Allemaal heel erg belangrijk, maar vaak ook een schaamlapje dat handig rond de echte problemen heen fietst, vooral in de import en retail business. Al te vaak worden er producten verkocht die niet echt “maatschappelijk verantwoord” geproduceerd worden in de lage loonlanden. Veel gehoorde excuses zijn: de consument vraagt goedkope spullen, er is niet genoeg “eerlijke” productiecapaciteit, wij zijn aangesloten bij een controleagentschap dat er op toe ziet dat alles “binnen de normen” geproduceerd wordt en dan ook nog “als ik het niet doe, doet een ander het wel.”
Ergerlijk wordt het pas als de onderneming bewust de consument niet of verkeerd inlicht over de herkomst van een product. En op subtiele manier de indruk meegeeft dat het een product betreft dat hier (lokaal, nationaal of Europees) geproduceerd werd. “Belgisch merk, London, Milano, Paris, Deutsche Qualität, etc.” zijn vaak gebruikte bijvoegsels aan merknamen om het gevoel te geven dat het over waardevolle producten gaat om zo valselijk het vertrouwen te winnen van de consument. De lobbyisten van deze bedrijven slagen er steeds opnieuw in om de verplichte vermelding van het land van herkomst op de producten ongedaan te laten maken. Het is duidelijk dat deze bedrijven er geen baat bij hebben dat de consument zou weten waar de productie gebeurt. Klap op de vuurpijl: veel van deze bedrijven - die zo graag refereren naar hun plaatselijke roots- houden hun winsten fiscaal buiten schot via “offshores” of andere constructies. Ze zorgen niet voor plaatselijke productie en werkgelegenheid en betalen ook geen belastingen in verhouding tot hun winsten die ze nochtans hier realiseren.
Ze helpen de samenleving niet vooruit, ze misbruiken ze uit louter winstbejag.
Daarom moeten de ondernemers, samen met de politici én de consumenten waakzaam zijn over de waarden die onze democratische samenleving gemaakt hebben en die we overdragen aan onze kinderen.
Maatschappelijk verantwoord ondernemen houdt in dat de maatschappij baat heeft aan de onderneming en de onderneming baat heeft aan de maatschappij. Zodoende kunnen ondernemers investeren en de vruchten plukken van het risico dat ze nemen, geruggensteund door een faire overheid die toeziet op eerlijke handel voor consumenten die zo kunnen beschikken over kwaliteitsvolle, eerlijke en gezonde producten.

Wij leven in nieuwe tijden van economische crisis, politieke omwentelingen en turbulente maatschappelijke veranderingen waar menigeen zich afvraagt waar onze samenleving naar toe evolueert.
De vele ondernemers die ik sprak ervaren een stringente overheid die steeds meer regels en lasten oplegt en zo de concurrentie moeilijk maakt met de niet Europese ondernemingen die minder of geen verplichtingen kennen.
De werknemers moeten alle dagen horen dat ze “te duur” zijn, terwijl hun koopkracht als consument afneemt.
De politici ten slotte, die daadwerkelijk en enthousiast actie willen ondernemen om zaken positief te laten evolueren worden veelal tegengewerkt door collega’s wiens enige politieke bekommernis is (her)-verkozen te worden.

Met het manifest “fair & square” alsook deze tekst over maatschappelijk verantwoord ondernemen, besturen en consumeren wil ik een aanzet geven tot nadenken over het verder bouwen aan een stabiele en faire samenleving.

Maatschappelijk verantwoord ondernemen
gaat hand in hand met
maatschappelijk verantwoord besturen en
maatschappelijk verantwoord consumeren.

Bart Teirlynck, Sint-Martens-Latem, 11 juli 2015.